🧠 Microsoft’un Paylaştığı Yapay Zekâ Raporu Tartışma Yarattı: “Bu Listeyi de AI Yazdı Herhalde!”

Microsoft Yapay Zeka Raporu

Microsoft, yapay zekânın iş dünyasına etkilerini incelediği yeni bir çalışma yayımladı. Ancak raporda yer alan meslek listeleri, kullanıcılar arasında büyük bir tartışma başlattı. Reddit ve sosyal medyada pek çok kişi, bu listenin bile bizzat yapay zekâ tarafından oluşturulmuş olabileceğini düşünüyor.

📄 Microsoft’tan 40 Mesleklik Liste

Microsoft’un “Working with AI: Measuring the Occupational Implications of Generative AI” (Yapay Zekâ ile Çalışmak: Üretken AI’nın Mesleki Yansımalarını Ölçmek) başlıklı çalışmasında, yapay zekâ tarafından en çok ve en az etkilenmesi muhtemel 40 meslek sıralandı. Ancak listedeki bazı tercihler oldukça kafa karıştırıcıydı.

Yapay Zeka tarafından en çok etkilenme riski taşıyan 40 meslek:

• Reklam Satış Temsilcileri

• Arşivciler

• Yayın Spikerleri ve Radyo Programcıları

• Borsa Komisyoncuları

• Üniversite Seviyesinde İşletme Öğretmenleri

• CNC Takım Programcıları

• Danışma Görevlileri

• Kiralama ve Rezervasyon Memurları

• Müşteri Hizmetleri Temsilcileri

• Veri Bilimcileri

• Tanıtım Görevlileri

• Üniversite Seviyesinde Ekonomi Öğretmenleri

• Editörler

• Ev ve Aile Yönetimi Eğitmenleri

• Coğrafyacılar

• Tarihçiler

• Karşılama Görevlileri (Host/Hostes)

• Tercümanlar ve Çevirmenler

• Üniversite Seviyesinde Kütüphane Bilimi Öğretmenleri

• Yönetim Analistleri

• Pazar Araştırma Analistleri

• Matematikçiler

• Mankenler

• Yeni Hesap Açma Görevlileri

• Haber Spikerleri, Muhabirler, Gazeteciler

• Yolcu Hizmetleri Görevlileri

• Bireysel Finans Danışmanları

• Siyaset Bilimcileri

• Düzeltmenler ve Metin Yazarları

• Halkla İlişkiler Uzmanları

• Kamu Güvenliği İletişimcileri

• Hizmet Satış Temsilcileri

• İstatistik Asistanları

• Santral Operatörleri

• Teknik Yazarlar

• Telepazarlamacılar

• Telefon Operatörleri

• Bilet ve Seyahat Acentesi Memurları

• Web Geliştiricileri

• Yazarlar

Yapay Zeka tarafından en az etkilenme riski taşıyan 40 meslek:

• Otomotiv Camı Takıcıları ve Onarıcıları

• Köprü ve Kilit İşçileri (köprü ve kilit sistemlerini çalıştıran ve bakım yapanlar)

• Çimento Ustaları ve Beton Düzleyiciler

• Bulaşıkçılar

• Tarama Operatörleri (su yollarının dibinden kum çıkaranlar)

• Mumyalayıcılar

• Zemin Kaplama ve Bitirme İşçileri

• Dökümhane Kalıpçılar ve Çekirdekçiler

• Gaz Kompresör ve Pompa İstasyonu Operatörleri

• Tehlikeli Madde Taşıma İşçileri

• Boyacılar, Alçı Ustaları vb. Yardımcı İşçiler

• Üretim İşçileri Yardımcıları

• Çatı Ustalarına Yardımcı İşçiler

• Karayolu Bakım İşçileri

• Endüstriyel Kamyon ve Traktör Operatörleri

• Tomruk Ekipmanları Operatörleri

• Makine Besleyiciler ve Taşıyıcılar

• Temizlik ve Ev Hizmetleri Elemanları

• Masaj Terapistleri

• Medikal Ekipman Onarıcıları

• Motor Tekne Operatörleri

• Hemşire Yardımcıları

• Göz Sağlığı Teknisyenleri

• Ağız ve Çene Cerrahları

• Hasta Bakıcılar

• Paketleme ve Doldurma Makinesi Operatörleri

• Asfalt Serici ve Sıkıştırıcı Operatörleri

• Kan Alım Uzmanları (Flebotomistler)

• Kazık Çakma Operatörleri

• Su ve Atık Su Tesisi Operatörleri

• Protez Uzmanları

• Ray Serici ve Bakım Operatörleri

• Çatı Ustaları

• Petrol ve Doğalgaz Sondaj İşçileri

• Gemi Mühendisleri

• İtfaiye Şefleri

• Cerrah Asistanları

• Lastik Üreticileri

• Lastik Tamircileri ve Değiştiricileri

• Su Arıtma Tesisi Operatörleri

Kullanıcılar bu örneklere tepki göstererek şunları dile getirdi:

“Arşivcilik; eski, eksik ve fiziksel belgelerle çalışmayı gerektirir, hataya çok açık ve AI bu tarz verilerde halüsinasyon görmeye meyilli.”

“Bulaşık makineleri zaten mevcut, yükleme-boşaltma gibi işler otomasyona çoktan geçti.”

🤖 “Bu Listeyi AI Hazırlamış Olmalı”

Reddit’teki r/ChatGPT topluluğunda birçok kullanıcı, listenin bir insan tarafından hazırlanmadığı konusunda hemfikir oldu. Özellikle bazı mesleklerin nitelikleri dikkate alındığında, listede yer alan sıralamanın “mantıksız ve yüzeysel” olduğu savunuldu.

Ancak bazı yorumcular bu eleştirilere karşı çıkarak, çalışmanın yanlış anlaşıldığını belirtti. Microsoft’un çalışmasında amaç, AI’nın meslekleri tamamen devralıp almayacağını değil, hangi işlerde bir araç olarak kullanılabileceğinideğerlendirmekti. Liste, “yerine geçme” değil, “destek olma” ekseninde hazırlanmıştı.

📉 Sektörler Endişeli: AI Balonu Patlayacak mı?

Yapay zekâ, iş dünyasında büyük bir değişim yaratıyor. Duolingo gibi bazı firmalar, çalışanlarının bir kısmını AI ile değiştirmeye başladı bile. Ancak bu gelişmelerin uzun vadeli sonuçları hâlâ belirsiz.

Yapay zekâ start-up’larının büyük kısmının birkaç yıl içinde yok olacağı ve sadece %1’inin sektörde kalıcı olacağı tahmin ediliyor. Bu nedenle Microsoft’un çalışması gibi raporlar, yalnızca iş dünyası için değil, teknoloji sektörü için de yol gösterici olma iddiasında.

💬 Sonuç: Liste Ne Kadar Gerçekçi?

Microsoft’un raporu, her ne kadar akademik bir çalışma olsa da, yapay zekânın meslekler üzerindeki etkisini doğru anlamak için daha geniş bir bağlama ihtiyaç duyduğumuzu gösteriyor. İnsanlar hâlâ AI’nın yeteneklerini ya fazla abartıyor ya da tamamen küçümsüyor. Gerçek şu ki, yapay zekâ birçok iş kolunu yeniden şekillendirecek, ancak bu değişim “yerine geçmekten” ziyade birlikte çalışmaya dayalı olacak.