Milyonlarca Genci Sosyal Medyadan Uzaklaştırırsanız Ne Olur?

Sosyal Medya

Avustralya, dünyada eşi benzeri görülmemiş bir kararla 16 yaş altındaki tüm gençlerin sosyal medya kullanımını yasaklıyor. Yıllardır tartışma konusu olan “çocuklar sosyal medyada güvende mi?” sorusu, bu yeni düzenlemeyle çok daha sert bir boyuta taşındı. Hükûmet, platformlara net bir ultimatom verdi:

16 yaş altı kullanıcıları engelleyin veya silin — yoksa 49,5 milyon Avustralya dolarına kadar para cezasıyla karşı karşıya kalırsınız.

Bu karar, hem gençler hem ebeveynler hem de teknoloji şirketleri için yeni bir dönemin kapısını aralıyor.

🚫 16 Yaş Altına Sosyal Medya Yasağı 10 Aralık 2025’te Başlıyor

Avustralya hükûmeti, belirli kriterleri karşılayan tüm sosyal medya sitelerini “yaş kısıtlamalı platform” olarak tanımladı. Bu grup; Snapchat, Facebook, Instagram, Reddit, TikTok, Threads, Twitch, X ve YouTube gibi dev platformları kapsıyor.

Bu platformlar:

• 16 yaş altı kullanıcıları tespit etmek, engellemek veya hesaplarını silmek,

• Aksi hâlde 49,5 milyon AUD ceza ödemek

  zorunda kalacak.

Düzenlemenin yürürlüğe giriş tarihi güneye özgü bir döneme denk geliyor: okul yılı sona eriyor, yaz tatili başlıyor. Bu nedenle yasa, sosyal hayatın tam ortasında büyük bir etki yaratacak.

🧾 Yaş Doğrulaması Nasıl Yapılacak? Yoti Sahneye Çıkıyor

Avustralya hükûmeti, doğrulama süreci için İngiltere merkezli dijital kimlik şirketi Yoti ile çalışıyor. Yoti şu anda 12 farklı doğrulama yöntemi sunuyor. Bunlar arasında:

• Telefon doğrulaması

• E-posta doğrulaması

• Resmi kimlik belgesiyle doğrulama

• Yakın zamanda eklenecek yeni biyometrik ve davranışsal yöntemler

Platformlar, kullanıcıya doğrulama yöntemini kendisi seçme hakkı tanıyacak.

Bu süreçte bazı platformlar, gençlerin hesaplarını tamamen silmek yerine:

• 16 yaşına kadar askıya alma,

• Kullanıcıları fotoğraf, video ve paylaşımlarını arşivlemeye teşvik etme gibi ara çözümler sunuyor.

😡 Gençlerden Büyük Tepki: “Yıllarımız Siliniyor”

Avustralya toplumunda yasa büyük bir tartışma yaratmış durumda. Gençler özellikle şu konularda tepki gösteriyor:

• Yıllarca emek vererek oluşturdukları müzik, sanat veya içerik hesaplarının kaybolması,

• TikTok veya YouTube üzerinden kariyer hedefleyen gençlerin tamamen engellenmesi,

• Sosyal hayatın önemli bir parçası olan platformlardan bir gecede dışlanmaları.

Bu tepkiler öylesine büyüdü ki bir grup aktivist, Digital Freedom Project adıyla örgütlenerek konuyu Yüksek Mahkeme’ye taşıdı. Aktivistlere göre bu yasa:

“Genç Avustralyalıların ifade özgürlüğüne açık bir saldırı.”

Ancak mahkeme süreci ne kadar sürerse sürsün, yasak belirtilen tarihte uygulanacak.

🌍 Avrupa’da da Benzer Bir Düzenleme Gündemde

Avustralya yalnız değil. Avrupa Parlamentosu da 16 yaş altına yönelik sosyal medya erişimini sınırlayan bir yasa tasarısını tartışıyor. Teklifin ayrıntıları:

• 16 yaş ve üzeri kullanıcılar için ebeveyn onayı zorunlu,

• En az 13 yaşındaki kullanıcılar da benzer kısıtlamalara tabi olabilir,

• 13 yaşından küçükler ise hiçbir şekilde sosyal medya veya AI platformlarına erişemeyecek.

Bu da küresel ölçekte çocukların internet güvenliği konusunda çok daha sert politikaların devreye gireceğinin işareti.

🔍 Peki Milyonlarca Genci Sosyal Medyadan Uzaklaştırmak Ne Sonuç Doğuracak?

Uzmanlara göre bu yasak:

• Gençleri zararlı içerikten koruyabilir,

• Ancak aynı zamanda sosyal izolasyona,

• Yaratıcı üretimin kısıtlanmasına,

• Dijital vatandaşlık gelişiminin yavaşlamasına neden olabilir.

Kısacası, Avustralya dünyanın en büyük sosyal medya eksperimentini başlatmak üzere ve sonuçları tüm dünyada yakından izlenecek.